Hackathon voor nieuwe klimaatmodellen

De huidige generatie klimaatmodellen presenteert resultaten op een detailniveau van ongeveer 100 bij 100 kilometer; de nieuwe modellen hebben een resolutie van 10 bij 10 kilometer of zelfs 5 bij 5 km, zegt Chiel van Heerwaarden, meteoroloog bij WUR en samen met Imme Benedict organisator van de hackathon. ‘Met de nieuwe modellen zie je heel mooi de effecten van bergen op het weer en het effect van grote steden op de temperatuur, je ziet de invloed van het landschap veel beter terug in de resultaten.’

De hackathon was van nextGEMS, de groep klimaatonderzoekers die werken aan next generation earth modelling systems. Ze werken met name met twee klimaatmodellen; het ICON-model van het Max Planck Instituut voor Meteorologie en het IFS-systeem van het Europese weeronderzoeksinstituut ECMWF. In eerdere hackathons testten de onderzoekers met behulp van data van de afgelopen jaren of de nieuwe modellen het weer en klimaat goed weergaven. In deze hackathon berekenden ze gedurende vier dagen wat de nieuwe modellen aan extreem weer voorspellen tussen nu en 2050. Daarbij berekenden ze met name de ontwikkeling van extreme neerslag, cyclonen, droogte en bosbranden in de komende decennia voor een bepaald gebied.

Daarbij kwamen ze er in sommige gevallen achter dat het ICON-model iets anders voorspelt dan het IFS-model. Van Heerwaarden: ‘Zo verwacht het IFS-model dat Zuid-Europa een stuk droger wordt dan ICON. Dat komt omdat het luchtcirculatiemodel van IFS voorspelt dat er veel droge lucht uit Afrika in Zuid-Europa terecht komt, terwijl ICON dat lager inschat. Die verschillende uitkomsten zijn weer voer voor nieuw onderzoek en nieuwe tests. De globale lucht- en oceaansystemen zijn zeer complex en hebben ook invloed op elkaar.’

Niettemin is de nieuwe generatie klimaatmodellen al bruikbaar voor veel WUR-onderzoekers, zegt Van Heerwaarden. ‘Deze modellen geven een rijker regionaal beeld. Zo kunnen we bijvoorbeeld beter nagaan of we onze dijken en landinrichting moeten aanpassen als gevolg van de klimaatverandering. Daarbij kunnen we nu ook beter de effecten van globale klimaatverandering voor Nederland inschatten. Een mooi voorbeeld is de tropische cycloon Kirk die onlangs over de Atlantische oceaan trok naar Frankrijk en daar voor heel veel neerslag zorgde. Dat soort patronen hebben we nu beter in beeld.’