Nieuws
Grasopbrengsten in 2020 fors lager door extreem droog voorjaar
De gemiddelde grasopbrengst op de Koeien & Kansen-bedrijven komt in 2020 uit op 10.100 kg ds/ha. Dit is bijna 12% lager dan het jaar ervoor. Door het extreem droge voorjaar kwam de grasgroei traag op gang. Aangezien er minder grote regionale weersverschillen waren dan in 2019 was de variatie in gewasopbrengsten tussen de bedrijven kleiner. In tegenstelling tot de grasopbrengst steeg de gemiddelde maïsopbrengst op de Koeien & Kansen-bedrijven wel met 4%.
Lagere grasopbrengst, minder grote verschillen
De gemiddelde grasopbrengst op de Koeien & Kansen-bedrijven was in 2020 ongeveer 10.100 kg ds/ha. Ten opzichte van 2019 oogsten de deelnemers gemiddeld ruim 1300 kg droge stof minder per hectare. Dat is bijna 12 procent minder. In 2019 traden er grote regionale verschillen op, omdat vooral het oosten van het land te kampen had met een groot neerslagtekort.
Figuur 1 laat zien dat de onderlinge verschillen in 2020 minder groot zijn. Door het extreem droge voorjaar bleef de grasgroei in het voorjaar op veel bedrijven achter. Vooral op de bedrijven 1, 4, 9 en 13 t/m 16 was de grasopbrengst hierdoor lager dan in 2019. Bedrijf 9, dat niet meedoet aan derogatie, kon daarnaast in 2020 minder profiteren van de opbrengst van gras als voorteelt op akkerbouwland omdat het areaal voorteelt in 2020 is afgenomen ten opzichte van 2019. Ook heeft dit bedrijf minder gras kunnen oogsten door herinzaai van een perceel grasland na de tweede snede. De gemiddelde grasopbrengst daalde op dit bedrijf daardoor met 5000 kg ds/ha. Ook bedrijf 1 had in 2020 voorteelt van gras op akkerbouwgewassen. Dit bedrijf realiseerde in 2020 daarmee de hoogste grasopbrengst van 17,3 ton ds per ha grasland (inclusief opbrengst voorteelt gras op akkerbouwgrond).
Bedrijf 5 met grasland op het vochtrijke veen had geen last van het droge voorjaar en realiseerde in 2020 een hogere opbrengst dan in 2019. Bedrijf 11 realiseerde ook een hogere opbrengst. In 2019 had dit bedrijf nog te maken met muizenschade.
De bedrijven 8, 10, 12 en De Marke hadden in 2020 ook last van de droogte, maar het verschil in grasopbrengst tussen 2019 en 2020 is niet zo groot omdat deze bedrijven, net als bedrijf 11, in 2019 ook al te maken hadden met een groot neerslagtekort in het oosten van het land
Tien procent minder stikstof van grasland
De lagere grasopbrengst op de Koeien & Kansen-bedrijven in 2020 heeft ook geleid tot 10% lagere stikstofopbrengst per ha grasland. Figuur 2 laat zien dat deze daalt van 311 kg N/ha in 2019 naar 280 kg N/ha in 2020. Het RE-gehalte van de gewonnen graskuil daalde ook: van gemiddeld 177 gram RE per kg ds graskuil in 2019 naar 174 gram RE per kg ds graskuil in 2020. Ook Figuur 2 geeft weer dat bedrijf 9 (bedrijf zonder derogatie) de grootste daling laat zien en het veenbedrijf 5 de grootste stijging. Ten opzichte van het extreem droge jaar 2018 is nog wel 10 kg N/ha meer stikstof van het grasland gehaald in 2020.
Hogere maïsopbrengst door tijdig beregenen
In tegenstelling tot de grasopbrengst is de gemiddelde maïsopbrengst op de Koeien & Kansen-bedrijven wel toegenomen. Figuur 3 laat zien dat de gemiddelde maïsopbrengst in 2020 uitkomt op 16.600 kg ds/ha, dit is 4% hoger dan het jaar ervoor. Opgemerkt moet worden dat in 2019 de bedrijven 7 en 11 geen maïs teelden en dit in 2020 wel (weer) deden. Vooral de bedrijven 8, 10 en 12 die in het oosten van het land liggen en in 2019 erg veel last hadden van het neerslagtekort realiseren in 2020 een hogere maïsopbrengst. Met de ervaring van de droge jaren 2018 en 2019 hebben deze bedrijven in 2020 hun beregeningsmanagement op maisland aangepast en daardoor een hogere opbrengst gerealiseerd.
De bedrijven 6, 13 en 15 laten in 2020 een daling van de maïsopbrengst zien van meer dan 2000 kg ds/ha ten opzichte van het jaar ervoor. Deze bedrijven hadden in 2020 meer last van het neerslagtekort. Bedrijf 6 realiseert ondanks de daling toch nog een opbrengst van 16,3 ton ds/ha en de opbrengst bij de bedrijven 13 en 15 is in 2020 nog steeds fors hoger dan in het extreem droge jaar 2018.
Ook bij de maïsopbrengst zijn er tussen bedrijven iets minder grote verschillen dan in 2019. In 2019 was de laagste gewasopbrengst van maïsland 11,6 ton ds/ha op bedrijf 12 in 2020 is de laagste opbrengst 12,6 ton ds/ha op bedrijf 13. De hoogste opbrengst was in 2019 ongeveer 20,9 ton ds/ha op bedrijf 1 en in 2020 ongeveer 20,3 ton ds/ha op bedrijf 8, een bedrijf dat in 2019 nog veel last had van de droogte in het oosten van het land.