Nieuws
Etnografische documentaire ’t Walvisvaarders Huisje belicht verhalen van cultureel erfgoed op Texel
De documentaire vertelt hoe ‘t Walvisvaarders Huisje op Texel cultureel erfgoed werd. Dit gebeurt aan de hand van de persoonlijke verhalen van de twee vrouwen die betrokken raakten bij het huisje. Het behoud van erfgoed heeft deze verhalen nodig. De documentaire is onderdeel van een groter project dat beoogt cultureel erfgoed langs de kustlijnen van Europa veilig te stellen. De online premiere is op 18 mei 2020.
De film reconstrueert hoe twee individuele zoektochten naar het verhaal achter het Texelse Walvisvaardershuisje samenkomen. Aan het woord komen Annetje Capitain-Bendien, de huidige eigenaar, en Ineke Vonk, historica en vissersvrouw. Uit hun verhalen is op te maken dat het huisje met de oude bedsteden en blauwe tegels niet een loodshuisje was, zoals altijd gedacht maar bewoond is geweest door de walvisvaarders Claas Daalder en Simon Walig. Inmiddels worden er wekelijks rondleidingen gegeven in het huisje en maken de twee vertellers deel uit van het Texels museumoverleg.
Gefilmde verhalen kunnen mensen in beeld brengen die normaal misschien niet meteen op de voorgrond staan. Visuele denkbeelden (imaginaries) zijn krachtige middelen die kunnen bijdragen aan sociale veranderingen en een duurzame toekomst.
Het PERICLES project
De documentaire maakt deel uit van het Europese project PERICLES, waarin de Wageningse Universiteit samen met andere Europese universiteiten werkt aan duurzaam beheer van cultureel erfgoed van zee- en kustgebieden. Het cultureel erfgoed langs Europese kustlijnen wordt bedreigd door verstedelijking, massatoerisme, klimaatverandering, vervuiling en behoeft consistent beleid. Door dit erfgoed goed op de kaart te zetten en samen met bewoners de verhalen erachter te ontsluiten, wil het project bijdragen aan behoud en gebruik van dit erfgoed.
Texel is een mooi voorbeeld van de eeuwenoude maritieme geschiedenis die Europa rijk is. Cultureel erfgoed, zoals het walvisvaardershuisje, verankert de verhalen over de historische connecties tussen de kustbewoners met hun omgeving. Het erfgoed geeft betekenis en een gevoel van identiteit; het verbindt mensen met elkaar en met het verleden en geeft richting aan de toekomst.
De Waddenzee als case-regio van het PERICLES project
De Waddenzee is één van de case-regio’s van het Pericles project. Visserij is een van de activiteiten die van oudsher plaatsvindt op het Wad, met verschillende vormen van visserij (oesters, kokkels, garnalen, mosselen, diverse vormen van kleinschalige vis-visserij). De Waddenzee is ook gekend voor haar natuurwaarde, het is een Natura 2000 gebied, en heeft UNESCO werelderfgoed status. De WUR besteedt in haar onderzoek in de Waddenzee aandacht aan drie onderwerpen in relatie tot cultureel erfgoed: visserij als traditioneel gebruik (vissersgemeenschappen en vlaggetjesdagen), klimaatadaptatie (dijken en terpen) en het gebruik van de visuele methodes in visserij en natuurbeheer.
“Visuele onderzoeksmethoden, waaronder de etnografische documentaire, kennen geen lange academische geschiedenis,” licht Loes Witteveen toe. “Ze krijgen wel steeds meer aandacht, waardoor we de methodiek verder kunnen ontwikkelen. Gefilmde verhalen kunnen mensen in beeld brengen die normaal misschien niet meteen op de voorgrond staan. Visuele denkbeelden (imaginaries) zijn krachtige middelen die kunnen bijdragen aan sociale veranderingen en een duurzame toekomst.”
’t Walvisvaarders Huisje, verhalen van cultureel erfgoed op Texel leent zich voor een breed publiek. Voor geïnteresseerden in cultureel erfgoed en maritiem en kustbeleid geeft de film inzicht in vraagstukken als wanneer iets cultureel erfgoed is, hoe om te gaan met de Nederlandse geschiedenis en welke stappen en actoren er nodig zijn om cultureel erfgoed duurzaam te beheren.
Online première 18 mei, 15:00 uur
Bekijk de première live vanaf 15:00 uur: