Milieuscore voor alle voedselproducten motiveert bedrijven om te verduurzamen

Een ecolabel maakt duidelijk hoe duurzaam een voedselproduct is. Er bestaan al een aantal verschillende versies van zo'n label en steeds meer supermarkten experimenteren ermee. In Nederland deed Lidl een test door koffie en thee van een score te voorzien, van A tot E. Ook in het Wageningse filiaal stonden die scores naast de prijs. In België voorziet supermarkt Colruyt 15.000 producten van een ecolabel, en de Franse overheid voert het aan het eind van dit jaar in voor al het voedsel wat in Frankrijk wordt verkocht.

Wetenschapper Koen Boone, coördinator Duurzame ketens bij Wageningen Economic Research, heeft onderzocht wat de impact van ecolabeling kan zijn. Hij is de Europese directeur van het Sustainability Consortium, een samenwerking van bijna honderd bedrijven, ngo’s en universiteiten gericht op verduurzaming, onder coördinatie van Wageningen University & Research. Boone werkt toe naar een zogenoemd ‘geharmoniseerd’ label voor alle voedselproducten. “Een label gebaseerd op Europese eisen met gestandaardiseerde metingen volgens vastgestelde indicatoren,” legt Boone uit. Zo’n label kan ervoor zorgen dat bedrijven echt gaan verduurzamen.

Transparantie stuwende kracht verduurzaming

“Anno 2022 kan het verduurzamen van een bedrijf veel betekenissen hebben. Bij het ene bedrijf is het een praatje, een ander bedrijf boekt daadwerkelijk vooruitgang,” vertelt Boone. Sommige bedrijven geven wel inzicht maar anderen doen dat nog niet. Het is moeilijk om greenwashing te onderscheiden van echt duurzame bedrijfsvoering. De bedrijven die cijfers laten zien, doen dat niet allemaal op dezelfde manier, waardoor ze slecht met elkaar vergeleken kunnen worden.

Het nieuwe ecolabel zal voor consumenten als een ‘milieu-score’ op producten verschijnen, maar dat is volgens Boone niet het belangrijkste. “Het label motiveert bedrijven om transparant te worden over hoe duurzaam hun voedselproducten zijn,” vertelt hij. “Omdat de milieuscore duurzaamheid in feite vercommercialiseert, zijn bedrijven bereid om meer inzicht te geven in de duurzaamheid van hun bedrijfsvoering.” Zoals producten nu op prijs met elkaar concurreren, zo kunnen consumenten de producten in de toekomst vergelijken op duurzaamheid. Dat is voor bedrijven interessant.

“Dit maakt van de markt een stuwende kracht achter verduurzaming,” benadrukt Boone. Om een betere score te krijgen, moet een bedrijf ook werkelijk veranderingen gaan doorvoeren. Het nieuwe ecolabel wordt namelijk gekoppeld aan Europese eisen en afspraken. “Onderdeel daarvan is ‘geharmoniseerde’ rapportage: elk bedrijf doet op dezelfde manier verslag en wordt op dezelfde gebieden beoordeeld.” Dat waarborgt de vergelijkbaarheid die zo belangrijk is voor concurrentie.

Mogelijkheden voor innovatie - met data

De data uit die rapportages, daar gaat het allemaal om. “Als er eenmaal voldoende data beschikbaar is, kunnen allerlei partijen ermee aan de slag. Niet alleen consumenten, maar ook bedrijven en overheden kunnen zich erop baseren.” Zo experimenteerde Noorse supermarkt Oda in 2020 met hun bonnetjes. Daarop werden producten verdeeld over verschillende emissiecategorieën, om consumenten bewust te maken. “Je kunt ook denken aan gamificatie. Colruyt laat consumenten groene punten sparen als ze duurzame producten kopen. In een app kan de consument die punten uitdelen als bijdrage aan projecten met positieve impact op het milieu of duurzame cadeaus verdienen.”

In 2024 wordt er een grote stap gezet. Volgend jaar stelt de Europese Commissie geharmoniseerde rapportage namelijk verplicht voor bedrijven. Dat trekt de aandacht. “Ik heb meermaals intensief vergaderd met CEO’s van grote Nederlandse bedrijven om te bespreken wat dit voor hen gaat betekenen. Dit heeft een directe impact.” Ook op internationaal niveau is het ecolabel onderwerp van gesprek.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan