Beestjes ontdekken met je collega’s of buren

Samen of alleen op de Wageningen Campus op zoek naar bijzondere planten, met een expert erop uit om nachtvlinders te spotten, of een uitstapje maken naar een voedselbos of groen dak op de campus? Van 22 mei tot en met 30 juni gaan studenten en medewerkers op pad voor de Biodiversity Challenge 2023. Dit gebeurt niet alleen in Wageningen, maar ook op andere WUR-locaties. Aansluitend, op zaterdag 1 juli, is het de beurt aan inwoners van de stad om de natuur op de campus te bewonderen. Het doel is om in zes weken minstens 1000 verschillende soorten te vinden.

Vanwege het 105-jarig bestaan van de universiteit pakt WUR extra groot uit om zoveel mogelijk mensen de natuur op de campus te laten ontdekken. Casper Quist, docent bij de leerstoelgroep Biosystematiek en organisator van de Biodiversity Challenge legt uit waarom juist WUR dit doet. ‘WUR is een groene universiteit en we hebben veel kennis in huis over biodiversiteit. Het is dus logisch om hierin voorop te gaan.’ Nog 16 andere universiteiten en hogescholen uit heel Europa gaan in dezelfde periode soorten tellen op hun campus. In Nederland doet naast WUR ook Avans Hogeschool mee.

Het spoor van de steenmarter

Na een kleine proef in 2021 konden vorig jaar alle medewerkers en studenten al een week lang soorten tellen op de campus. Dat leverde een totaal van 840 soorten op, variërend van koolwitjes en karpers, tot zeldzame akkeronkruiden en een steenmarter die alleen zijn uitwerpselen liet zien. ‘We hebben ook soorten gevonden, die nooit eerder in Wageningen waren gezien, gewoon door beter te kijken’, vertelt Quist. ‘Wie weet vinden we dit jaar wel een nieuwe soort voor Nederland.’

De glinstering in de ogen van Quist en medeorganisatoren Mieke de Wit en Mees van Horssen laat precies zien waar soorten zoeken om draait: verwondering. ‘Het is belangrijk om biodiversiteit zelf te ervaren’, legt De Wit uit. ‘Mensen denken bij biodiversiteit aan een tropisch regenwoud of een koraalrif, maar biodiversiteit is overal om je heen. Het is alleen zo dat mensen er vaak niet op letten. Met deze challenge willen we laten zien wat er allemaal te vinden is op de campus. Dat zorgt voor verwondering en plezier. De hoop is dat mensen vervolgens beter voor de natuur willen zorgen.’

Tijdens vak of lunchwandeling

Studenten biologie, bos- en natuurbeheer, plantwetenschappen en andere opleidingen doen automatisch een keer mee als zij vakken volgen over biodiversiteit. Het zou aanstekelijk moeten werken, zodat zij ook op andere dagen nog eens gaan speuren. Net als medewerkers of nog beter: samen met medewerkers. De Wit: ‘Het is een evenement waarbij studenten en medewerkers heel goed mengen. Soms hebben studenten zelfs de meeste kennis. Veel van de gidsen zijn ook studenten.’

Meedoen is vooral laagdrempelig, benadrukken de organisatoren. ‘Als je ’s ochtends naar je werk gaat of tijdens de lunch een wandeling maakt, kun je meteen even kijken welke soorten je tegenkomt’, zegt Van Horssen. ‘Je kunt gewoon de ObsIdentify-app downloaden en een foto maken van wat je gevonden hebt. En als je niet weet wat het is, kan de app helpen met de identificatie. Het is heel makkelijk en iedereen die buiten is op de campus kan meedoen.’

Ook voor experts

Wie al wat meer weet over biodiversiteit, vindt ook genoeg van zijn gading. Van Horssen noemt bijvoorbeeld de lange periode waarin waarnemers hun speurkunsten mogen uitoefenen. ‘Eind mei kun je hele andere soorten aantreffen dan eind juni. Sommige planten bloeien nog niet aan het begin, maar aan het einde wel. En sommige insecten zijn er aan het begin wel, maar aan het einde niet meer. Dat maakt het ook interessant voor mensen die er juist iets meer vanaf weten’, aldus Van Horssen. Als zij bovendien hun kennis een keer willen delen tijdens een excursie, zijn zij van harte welkom als gids, benadrukken Quist, De Wit en Van Horssen.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Op zaterdag 1 juli kunnen inwoners uit de stad Wageningen in alle vroegte of later op de dag meedoen aan een vogel- of insectenexcursie, een tentoonstelling of presentatie bezoeken of leren hoe je de mooiste foto’s maakt van planten en dieren. ‘We willen iedereen bewustmaken van de biodiversiteit om ons heen. Hoe meer mensen we bereiken, hoe beter. Het is fantastisch dat het zich dit jaar ook uitsmeert over Europa. Het moet een spreekwoordelijke olievlek worden’, zegt Quist. ‘We gaan mee in een wereldwijde trend’, stelt Horssen. ‘We weten dat zulke activiteiten werken om biodiversiteit op de kaart te zetten.’

Niet alleen hotspots

Bijzondere soorten zijn te vinden in elke struik, tussen de grassprietjes en misschien zelfs tussen de stenen. Toch trokken vorig jaar veel speurders naar hotspots als de Natuurtuinen of het Dassenbos, een oud bos achter Aurora. Dassen zijn daar nog nooit gezien, maar camera’s verspreid over de campus legden wel een vos, een ree en een haas vast. Van Horssen ziet overigens wel kansen voor de das: ‘De campus zou ook een goed gebied voor dassen zijn. Die zoeken soms naar eten op weilanden of graslanden. Het zou best kunnen dat de campus ooit gebruikt gaat worden door dassen.’