Nieuws
Meer ruimte voor klimaat en koe in melkveestal
Toekomstige stallen zullen naar verwachting beter aansluiten bij het natuurlijk gedrag van koeien, klimaatbeheersing, beperken van emissies, hergebruik van afval, kwaliteit van mest en kapitaalefficiëntie. Dat zegt Paul Galama van Wageningen Livestock Research. Samen met collega’s en een internationaal team wetenschappers bracht hij stallen van de toekomst in kaart.
De bovengenoemde factoren waaronder klimaatbeheersing, het gedrag van koeien en hergebruik van afval beïnvloeden elkaar onderling. Daarom is het volgens de onderzoekers belangrijk een bewuste afweging te maken. Een grotere stal leidt tot hogere bouwkosten, een aangepast landschap en mogelijk hogere emissies. Bijvoorbeeld vrijloopstallen lijken goed voor het dierwelzijn door veel ruimte, minder ammoniakemissie en langere levensduur van de koe.
Welke opties heeft een boer?
Een eerste belangrijke afweging is: hoeveel ruimte wil ik mijn koeien geven (zie figuur). In een vrijloopstal is de ruimte om te liggen ca. 4x zoveel als in een ligboxenstal. Als de koeien hele dagen zouden weiden, zou je deze ruimte zelfs kunnen benutten voor tuinbouw, varkens of kippen. Een multifunctioneel gebouw. Een andere afweging is welke mestproducten passen op mijn bedrijf. Vloeren die mest scheiden in feces en gier en een koetoilet bieden kansen de emissies te beperken en preciezer te bemesten op grasland en bouwland. Vrijloopstallen met houtsnippers, zaagsel, olifantsgras of zeegras als bodemmateriaal bieden mogelijkheden mest met veel organische stof te produceren.
Hoe nu verder?
De belangrijkste uitdaging is de stal meer te gaan zien als onderdeel van een bedrijfssysteem, omdat het impact heeft op de hele bedrijfsvoering en mestketen van stal, opslag en aanwending. Het moet passen in de visie van natuurbeheer, sluiten van kringlopen, precieze landbouw en waardering door de maatschappij. Er zijn nog veel technische uitdagingen. Denk aan: emissiearme en goed beloopbare vloeren, technieken van mestverwijdering en opslag, alternatieve vrijloopbodems, duurzaam bouwmateriaal, affakkelen van methaan of drijvende stallen met maximaal gebruik van reststromen uit nabij gelegen steden.
Het “Multi climate” gebouw is een schets van architect Sprecher die verder uitgedacht moet worden. Een erg interessante uitdaging vindt Galama. Het idee is de stallucht in ligbox- of vrijloopstal of de lucht uit mestkelders af te vangen en deze door het bodemmateriaal in het vrijloopgedeelte te blazen. Het vrije lig- en loopgedeelte voor de koeien benut je dan nog meer als biofilter.
De onderzoekers geloven hoe dan ook dat het combineren van stalsystemen en innovaties de toekomst heeft. “Er zijn al veel technieken beschikbaar om in bestaande stallen emissies te reduceren.” zegt Galama, “Meer fysieke ruimte voor natuurlijk gedrag van het dier is win-win voor boer en dier, verwachten wij.”
Publicatie
In hun artikel gaan de onderzoekers uitgebreid in op de verschillen, voor- en nadelen van diverse stalontwerpen. Het onderzoek is gefinancierd door het Horizon 2020 programma van de Europese Unie en uitgevoerd vanuit het ERA-NET SusAn project www.freewalk.eu