Commerson’s dolfijnen!

Aan één kant jammer want ik had nog graag wat foerageer-associaties kunnen noteren tussen Magelhaenpinguins en pijlstormvogels.

Beide waren echter uitermate schaars langs onze vaarweg, die ons nogal ver van de kust voerde. We zaten een beetje tussen twee werelden in. Net buiten de rijke kustzone met de pinguins en net binnen de eveneens rijke 200 m dieptelijn waar zich allerlei interessante processen afspelen waar veel zeevogels op af komen. Het zij zo, we waren dagen achter op schema en konden ons geen frivoliteiten veroorloven. Toch was het weer een boeiende tocht al was het alleen maar omdat we met regelmaat Koningsalbatrossen te zien kregen: de grootste zeevogels ter wereld.

Volgens de satellietbeelden die Katja dagelijks binnen krijgt, voeren we recht op een grote planktonbloei af en al die productie in zee zou toch zeker tot meer zeevogels leiden? Mooi niet. We voeren weliswaar de voorziene planktonwolk in (bij daglicht nog wel: mazzel!) maar volgens Katja’s determinaties ging het vooral om Phaeocystis antarctica. Net als onze eigen Phaeocystis globosa is dit een kolonievormende schuimalg die zo goed als oneetbaar is voor zooplankton en dus ook weinig basis biedt voor de rest van de voedselketen. Dat klopte dus weer mooi maar veel schoten we er niet mee op.

Uiteindelijk voeren we het Magelhaenkanaal in, op weg naar onze eindbestemming, Punta Arenas. Hier kun je, als je pech hebt (lees Darwin er maar op na!) 8 mijl stroom tegen hebben en een zeilschip komt daar niet tegen in. Blijkbaar was lokale info over het getij in het kanaal niet goed beschikbaar want ons werd aanvankelijk verteld dat de tocht door het kanaal ruim een dag zou kunnen gaan duren. Dat bleek nogal mee te vallen, want we hadden 5 mijl stroom mee. Die stroom water perst zich door twee vernauwingen in het kanaal heen en daar is de stroom op zijn hardst.

Vooral in de eerste vernauwing kolkte het water letterlijk door de getijstroming en in juist hier bleken zich honderden Commerson’s Dolfijnen op te houden. Uitgelaten beesten, die gebruik maakten van de sterke stroming om te jagen (op vis die hiermee minder goed kan omgaan?), maar die steeds wel zo vriendelijk waren om ook even met ons mee te zwemmen. Massa’s sterns keken van boven op het gedoe neer en pikten vele visjes mee (en wezen door hun gedrag ons de foeragerende dolfijntjes aan). Golf na golf Commerson’s Dolfijnen rond het schip en dat alles bij windkracht 1 en daglicht (typische Patagonische omstandigheden!).

Massaal foerageren van Bruinvissen in “tidal races” is recent voor het eerst beschreven in Europa, maar Bruinvissen behoren tot de best bestudeerde walvisachtigen, terwijl van Commerson’s Dolfijnen veel minder bekend is. Hoeveel mazzel kun je hebben? De dieren zijn door een groot team aan boord geteld en hun gedrag is beschreven en dit alles onder wellicht zeldzame, optimale omstandigheden. Deze dag gaat dus nog een wetenschappelijk staartje krijgen!

Mardik Leopold

Foto: Commerson’s Dolfijn (foto Leonie Ham). Attractieve kleine zwart-witte dolfijnen die zich in het Magelhaenkanaal bij honderden, uitstekend lieten zien.