Conferentie "De Nieuwe Boer is..."
Steeds centraler staat de vraag hoe we in Nederland ons voedsel produceren en welke milieulast we daarbij wenselijk achten. Het zogenaamde perspectief waar boeren naar vragen is nog vooral in mist gehuld of beter: kent vele wensbeelden en visies. Telkens weer komen aspecten van dit thema terug in de actualiteit. En telkens weer lijkt de menselijke maat uit het oog te zijn verloren. Want wat betekenen stikstof, derogatie, kaderrichtlijn water, innovatie of gebiedsaanpak nou eigenlijk precies voor de boer zelf? Daarom organiseerde het Nieuwe Netwerk de conferentie “De Nieuwe Boer is …” om aan de hand van een tiental workshops met concrete voorbeelden te komen hoe boeren zelf de transitie vormgeven.
Thema
Natuurlijk roept een thema als “De Nieuwe Boer is …” vele reacties op, en daar was tijdens de conferentie alle ruimte voor om die te delen en uit te bouwen. In de vele workshops werden voorbeelden getoond en besproken door boeren die al met de transitie bezig zijn, en al met nieuwe bedrijfsvoeringen, innovaties of verdienmodellen aan de slag zijn. Een veel gehoorde conclusie daarbij is “less is more”, waarbij boerenbedrijven die beter rekenschap houden met natuur, water, milieu en/of klimaat weliswaar een lagere productie halen, maar tevens veel lagere kosten hebben. In de keynotes kwam vooral naar voren dat we de transitie niet alleen op het bord van de boer kunnen schuiven. Markt, overheid en burgers moeten mee in die transitie. De keynote sprekers worden allemaal geconfronteerd met de transitie, en beschouwden dat vanuit hun rol in het onderzoek, bij de overheid of als ondernemer.
Ondernemen
Over de doelen was men het eens, over de route valt nog veel te discussiëren. Wat vooral indruk maakte, was de impact die deze transitie heeft op het boerenbedrijf zelf, waar boeren graag willen veranderen en meebewegen, maar dat door diverse omstandigheden niet goed, of niet op tijd, voor elkaar gaan krijgen. Ook de leefbaarheid van het landelijk gebied, met mogelijke leegstand en een sterk verminderde economische bijdrage, baart zorgen. Transitie als ‘systeemverandering’ krijgt vorm op het boerenbedrijf en met de conferentie “De Nieuwe Boer is …” werd daar tastbaar invulling aan gegeven. Conclusie: De Nieuwe Boer is geen nieuwe boer, maar een nieuwe fase van de huidige ondernemer die met nieuwe kennis en inzichten, en nieuwe randvoorwaarden zijn weg zal moeten vinden.
Succes
De conferentie “De Nieuwe Boer is …” werd door 70 deelnemers bezocht, en dat tesamen met iedereen die aan de workshops en de voorbereidingen heeft bijgedragen vormt een totaal van een kleine honderd mensen. Cultura in Ede bleek een mooie locatie om ons format uit te rollen. Het atrium als centrale ontmoetingsplaats heeft vele nieuwe en hernieuwde relaties opgeleverd. Velen zijn tevens lid geworden van Nieuwe Netwerk en hopen wij duurzaam te mogen blijven verwelkomen op onze meetings.