Blog
Blog 2: Nieuwe soorten voor Marker Wadden, door Hymke Meijer
Twee weken na ons eerste bezoek aan Marker Wadden is het weer zover! Dit keer iets minder bepakt en bezakt, ons onderzoeksmateriaal konden we stallen op Marker Wadden. Het scheelt een boel, maar toch krijgen we het voor elkaar om de Marker Wadden II weer aardig vol te laden met onze eigen spullen. Camera’s en telescopen kunnen namelijk niet ontbreken tijdens een trip naar deze mooie plek. Omdat we aan het eind van de dag aankomen, gaan we vrijwel meteen van start met het zetten van de fuiken.
Nieuwe flowmeter
Na het avondeten willen we nog even een rondje doen met de nieuwe flowmeter. Met deze flowmeter kunnen we de stroming en de watertemperatuur meten. Als we bezig zijn met dit rondje merken we het onstuimige weer (noordwest 6-7bft) ook op in de waterbewegingen in de stroomgeulen van en naar de compartimenten, en als gevolg hiervan zijn een aantal armen van de fuiken losgeslagen door de sterke stroming. Gijs en Rosa doen snel de waadpakken weer aan om de fuiken weer vast te zetten en te verstevigen. Aan de flowmeting konden we zien dat de stroming erg fluctueerde en continu van richting veranderde, binnen een half uur veranderde de stroming van ingaand naar uitgaand.
23 april 2024
De volgende ochtend gingen we vol spanning naar de fuiken. Zullen de fuiken allemaal nog wel goed staan? Onderweg kwamen we onze eerste flamingo van het jaar tegen. Een bijzonder gezicht zo’n tropisch ogende rozevogel op een grauwe dag. Nog altijd was het onstuimig en koud weer, dus in de regen hebben we de eerste fuik geleegd. Gelukkig stonden ze allemaal nog! De vangst was minder groot dan de vorige keer. Geen bakken vol driedoornige stekelbaars meer, maar nog altijd was dit wel de meest talrijke soort.
Een nieuwe soort voor Marker Wadden: een bittervoorn!
Bij het legen van de fuik op locatie Kluut troffen we een leuke verrassing, een bittervoorn! Een nieuwe soort voor Marker Wadden! Onderzoekers Joep en Joey vertelden ons dat zij deze soort al een tijdje verwachtten. De bittervoorn komt namelijk veel voor in plantenrijke oeverzones. Daarnaast is de bittervoorn afhankelijk van zoetwatermosselen voor het leggen van de eieren. Gezien zoetwatermosselen al eerder aangetroffen werden, was het alleen nog maar wachten op de komst van de bittervoorn. Eindelijk was het moment daar! Het oog van Joey viel er al snel op bij het legen van de fuik. De bittervoorn is namelijk goed te herkennen aan een blauwgroene streep van romp tot staart en de oranje vlek in de bovenkant van het oog (zie foto 4). We waren erg blij met deze vangst en de bevestiging van het vermoeden van Joep en Joey. Na het vastleggen van deze nieuwe soort, zijn we doorgegaan met het legen van de andere fuiken.
Natuureducatie
Bij de laatste locatie (Fuut) komen er geregeld mensen, die op dat moment op het eiland zijn, een kijkje nemen bij onze werkzaamheden. Vol verwondering keken de eilandwachters naar het moois wat normaal zo onzichtbaar voor ze is. Het is erg leuk om mensen een kijkje in de onderwaterwereld te kunnen geven en aan natuureducatie bij te dragen.
Determinatie vissenlarven in het lab: driedoornige stekelbaars
Na het legen van de fuiken hadden we nog een halve dag voor ons. Met verschillende schepnetten zijn we wat locaties op het eiland afgegaan. We hadden wat locaties op het oog die ons interessant leken. Hierbij hebben we gekeken naar plekken waar we bijvoorbeeld foeragerende vogels zagen, of geïsoleerde poeltjes. Deze schepnetten duw je door het water heen, en komen dus makkelijker op plekken waar ook wat begroeiing aanwezig is. Op de eerste locatie vonden we de eerste twee vissenlarven van het jaar! We hebben deze larven meegenomen voor nader onderzoek, determineren in het veld is namelijk lastig. Bij het determineren van vissenlarven wordt namelijk gekeken naar pigmentatie en spiersegmenten, hierbij is het gebruik van een microscoop van belang. In het lab kwamen we erachter dat het hier om larven van de driedoornige stekelbaars ging, die zich nog in het eerste stadium van ontwikkeling bevonden.
En weer een nieuwe soort voor Marker Wadden: tiendoornige stekelbaars!
Na een aantal monsters besloten we een geïsoleerd poeltje te bemonsteren. Tijdens het bekijken van de vangst viel het ons op dat er wel negen of tien stekels aanwezig waren op de rug. Dat betekent dat het hier om tiendoornige stekelbaars gaat! Weer een nieuwe vondst voor Marker Wadden! De tiendoornige stekelbaars is een soort die je vooral in stilstaand water zoals polderslootjes tegenkomt. Niet direct een soort die we hier in het Markermeer verwacht hadden, maar in een stilstaand poeltje waar wel vogels aanwezig zijn is deze vondst misschien ook weer niet zo vreemd. Vogels kunnen namelijk eitjes van vissen meedragen in hun veren. Of de soort er op deze manier ook daadwerkelijk zo gekomen is, dat weten we natuurlijk niet zeker, maar het zou wel een aannemelijke verklaring zijn.
Zeer tevreden huiswaarts
In de avond keerden we dus voldaan terug naar de groepsaccomodatie. De volgende ochtend ging de wekker extra vroeg en hebben we nog twee fuiken geleegd. Daarna was het snel inpakken en wegwezen. We moesten namelijk met een eerdere boot mee, omdat er onstuimig weer aankwam. Dat mocht de pret echter niet drukken, want met twee larven en twee nieuwe soorten voor Marker Wadden gingen we zeer tevreden naar huis!