Promotie

Onderzoek naar ouderdomsresistentie om de verspreiding van vergelingsvirussen in suikerbieten te beperken

Promovendus S (Sharella) Schop MSc
Promotor prof.dr.ir. RAA (Rene) van der Vlugt
Externe copromotor Mark Stevens, British Beet Research Organization and Honorary Professor in Plant Virology (University of Nottingham, United Kingdom)
Organisatie Wageningen University, Laboratorium voor Virologie
Datum

wo 16 oktober 2024 13:00 tot 14:30

Locatie Omnia, gebouwnummer 105
Hoge Steeg 2
6708 PH Wageningen
+31 (0)317 - 484 500
Zaal/kamer Auditorium

Samenvatting

Vergelingsvirussen, verspreid door bladluizen, zorgen voor opbrengstverliezen tot 50% in suikerbieten. Bladluizen werden in het verleden effectief bestreden door het gebruik van insecticiden, maar doordat de wetgeving rond het gebruik van insecticiden is aangescherpt en er steeds meer actieve ingrediënten zullen komen te vervallen, zijn alternatieven ter preventie van bladluizen (en dus indirect vergelingsvirussen) noodzakelijk.

Een potentieel interessant resistentiemechanisme is ouderdomsresistentie, maar meer kennis was noodzakelijk. Ouderdomsresistentie tegen bladluizen is van nature aanwezig in suikerbieten, maar zoals de naam al suggereert wordt deze pas actief naarmate de plant ouder wordt. In dit PhD project is in samenwerking met Cosun beet company, IRS, BBRO en SESVanderHave onderzoek gedaan naar het voorkomen van de vergelingsvirussen in Nederland, de toxiciteit van ouderdomsresistentie op bladluizen en de moleculaire veranderingen in het blad. Vervolg onderzoek is nodig om het exacte mechanisme te achterhalen, maar er zijn indicaties gevonden dat de enzymatische bruiningsreactie, veroorzaakt door fenolen en polyfenoloxidasen waarschijnlijk opgenomen uit de plant, tot de dood van de bladluis leiden. Omdat ouderdomsresistentie niet het gevolg lijkt te zijn van een resistentiegen of QTL, zal vermoedelijk veredelen voor hogere of eerdere ouderdomsresistentie moeilijk zijn.

Het advies is dan ook om ouderdomsresistentie in een IPM strategie te gebruiken door bijvoorbeeld: het insecticide gebruik te verlagen op oudere planten en mogelijk eerder te zaaien zodat de planten ouder zijn tijdens de eerste bladluisvlucht. Daarnaast is het interessant om verder te onderzoeken of er externe factoren zijn om ouderdomsresistentie te verhogen (door bijvoorbeeld de plant tijdelijk te stressen).