Voedselzekerheid

Voor overheden, bedrijven en burgers is toegang tot gezonde en evenwichtige voeding essentieel. Daarbij spelen duurzame en effectieve ketens, marktontwikkelingen en verantwoordelijkheid een belangrijke rol. Precies op deze gebieden is de expertise van de onderzoekers van Wageningen Economic Research beschikbaar.

Voedsel is een mensenrecht. Daarom zouden overheden wereldwijd de overheid een grotere rol moeten spelen bij de regulering van de landbouw en de voedingsindustrie, om te garanderen dat voedsel veilig en kwalitatief goed is.

Ruerd Ruben, hoogleraar Impactanalyse gericht op Voedselzekerheid aan Wageningen University & Research en programmamanager Voedselzekerheid bij Wageningen Economic Research.

Consumentengedrag

Bij voedingsproblematiek wereldwijd gaat het niet alleen om ondervoeding maar ook om ongezonde voeding, waardoor welvaartsziekten als obesitas en diabetes worden veroorzaakt. “Overheden kunnen hogere eisen stellen aan verwerkt voedsel. Zo kan de overheid fabrikanten van tomatenketchup dwingen om minder suiker te gebruiken, of om op het etiket te vermelden hoeveel suikerklontjes erin zitten”, aldus Ruben. Onderzoek naar overheidsbeleid en consumentengedrag zijn centrale expertisegebieden van Wageningen Economic Research, dat ook bestudeert hoe je de consument kunt stimuleren om betere keuzes te maken.

Dynamiek en veerkracht

Droogte en overstromingen door de klimaatverandering bedreigen de landbouw en voedselproductie. De marktprijzen van cruciale voedselgewassen gaan steeds meer fluctueren. “Wij verkennen en verklaren de bewegingen en dynamiek rondom de voedselmarkten en voedselzekerheid op korte en middellange termijn, bijvoorbeeld in modellen”, vertel Ruben. Daarnaast helpt Wageningen Economic Research om duurzame en veerkrachtige systemen voor de landbouw en voedselproductie te ontwikkelen. “We helpen agrarische sectoren om hun producten en processen te verbeteren. Ook begeleiden we lokale, nationale en internationale transities om voedselketens effectiever te maken”, legt Ruben uit.

Groeimarkt

Een wereldwijde transitie is de toenemende urbanisering die het voedingspatroon van mensen beïnvloedt. “Driekwart van de wereldbevolking leefde tot voor kort op grote hoeveelheden rijst, mais en knolgewassen. Nu trekken ze naar de stad en kopen meer groenten, vis, vlees en verwerkt voedsel. Dat betekent een enorme verschuiving in de voedselsector.” Op termijn is het een gigantische groeimarkt, vooral in Afrika en Azië waar de verstedelijking het snelst toeneemt, vervolgt Ruben. “Grote bedrijven als Unilever, FrieslandCampina en Heineken spelen daar al op in. Maar ook voor middelgrote bedrijven ligt daar een groeimarkt.”

Perspectief

Onderzoek naar voedselzekerheid is gebaat bij een breed perspectief, verklaart Ruben. “We zien soms vooral die bijna apocalyptische dreiging van een groeiende bevolking die gevoed moet worden. Maar we kunnen ook kijken naar de oorzaken van die groei, zoals armoede en voedselonzekerheid. Als de welvaart stijgt, daalt het kindertal vrijwel onmiddellijk. De oplossingsrichting voor betere voedselzekerheid ligt dus niet altijd en alleen op het domein van landbouw en voedselproductie.”