Cijfers over varkenshouderij
De varkenshouderij is een economisch belangrijke sector in Nederland. Onze experts volgen de ontwikkelingen in deze sectoren op de voet en zorgen hierbij voor data en duiding.
Het aantal varkens is vrij stabiel vanwege het systeem van productierechten. De Nederlandse varkenshouderij produceert efficiënt, maar heeft binnen Europa een matige kostprijspositie.
Qua biggenproductiviteit staan de Nederlandse zeugenhouders, samen met de Deense concurrenten, aan de wereldtop. Maar de inkomens van de Nederlandse varkensbedrijven waren in de afgelopen jaren matig tot slecht, vooral door hoge voerprijzen en lage opbrengstprijzen.
Ook de hoge kosten om te voldoen aan eisen op gebied van dierenwelzijn, milieu en volksgezondheid leggen een zware last op de inkomens van de varkenshouders.
Marktaandeel Nederland
Binnen de EU heeft Nederland een marktaandeel van circa 8% in de varkensvleesproductie. De sector exporteert zowel biggen en varkens als vlees; ook vindt er vleesimport plaats. Duitsland, binnen de EU de grootste producent, is voor Nederland een belangrijke handelspartner. Andere belangrijke varkens(vlees)-producerende landen zijn Spanje, Frankrijk, Denemarken en Polen. Midden- en Oost-Europese landen hebben in het algemeen een kleine en kleinschalige varkensproductie.
Duurzaamheid
Inspelen op wens consument
De varkenssector is zich ervan bewust dat ze moet inspelen op veranderende wensen van consumenten. Hier hoort duurzamer produceren bij met oog voor dierenwelzijn en milieu.
Duurzame grondstoffen
Veel bijproducten uit de levensmiddelenindustrie vinden hun weg naar de varkenshouderij. Vochtrijke bijproducten uit de levensmiddelenindustrie vervangen circa 10% (droge stofbasis) van het mengvoer. Bovendien zijn er forse stappen gezet in het gebruik van duurzame grondstoffen. Alle soja en palmolie die de Nederlandse diervoederindustrie gebruikt, is gegarandeerd van een duurzame teelt afkomstig.
Dierenwelzijn
Ook dierenwelzijn is een aandachtspunt. Er wordt gezocht naar mogelijkheden om ingrepen te verminderen en uiteindelijk uit te bannen, zoals castratie van mannelijke biggen (naar schatting 70% van de mannelijke biggen wordt niet meer gecastreerd) en staarten couperen.
Produceren binnen marktconcepten
Er komt steeds meer aandacht voor productie binnen marktconcepten, waarbij consumentenwensen vertaald worden in aangepaste houderijsystemen, zoals Beter Leven en Varken van Morgen, en waarbij varkenshouders meerkosten vergoed krijgen.
Strategische ontwikkeling
Om de positie van de Nederlandse varkenshouder te versterken is door overheid, sector en Rabobank een 'Actieplan voor de vitalisering van de varkenshouderij' opgesteld, dat aan de basis staat van het overheidsprogramma voor sanering en verduurzaming van de veehouderij. Het gaat in dit actieplan om ‘beter en anders’. Een doel van dit programma is versterking van het maatschappelijk imago van de sector en de keten als geheel.
Vanuit de overheid is de 'Saneringsregeling varkenshouderij' opengesteld, als subsidieregeling voor varkenshouderijen in veedichte gebieden die geuroverlast veroorzaken en die willen stoppen met het bedrijf. Volgens schatting van het ministerie van LNV zullen met deze Regeling 7-10% van de varkens in Nederland weggekocht worden. Ook biedt de Rijksoverheid subsidies voor investeringen in nieuwe technieken op het bedrijf die de uitstoot van schadelijke stoffen aanpakken bij de bron.
Publicaties
Internationale netwerken
Wageningen Economic Research is:
- actief in het internationale netwerk van varkenseconomen: InterPIG (Engelse PDF)
- associated member van de European Pig Producers
- Agri benchmark Pigs