Symposium
KNM-WIMEK symposium "Nature Based Solutions het nieuwe panacee?"
Het Kennis Netwerk Milieu (KNM) organiseert, in samenwerking met het Wagenings Instituut voor Milieu- en Klimaatstudies, een symposium met excursie voor alle KNM-leden en andere geïnteresseerden: Nature-based Solutions in het waterbeheer het nieuwe panacee?
Voorlopig programma
| 10:00-10:25 | Aanmelding en ontvangst met koffie en thee |
| 10:25-10:30 | Welkom |
| 10:30-10:50 | Lezing Jantsje van Loon (VHL en WUR): "NBS good for all?" |
| 10:50-11:10 | Lezing Marieke de Lange (RWS): "De toekomst van nature-based solutions in het rivierengebied" |
| 11:10-11:30 | Lezing Daniëlle Davelaar (Biomimicry Specialist): "Van paradox tot panacee: een kritische reflectie op het concept van NBS" |
| 11:30-12:00 | Paneldiscussie (sprekers) met de zaal |
| 12:00-12.30 | Lezing Mathieu Pinkers (Voorzitter Stichting Renkums Beekdal) |
| 12:30-13:15 | Lunch |
| 13:15-14:45 | Wandeling met gids door Renkums Beekdal (groepen van 20 personen). Gidsen: Wim Braakhekke en één of meer andere gidsen |
| 14:45-15:00 | Koffie en thee |
| 15:00-16:30 | Workshop begeleid door Mathieu Pinkers en Wim Braakhekke |
| 16:30-17:00 | Afsluiting en Borrel |
Toelichting
Dr Jantsje van Loon-Steensma (lector Nature-based River Management bij Hogeschool Van Hall Larenstein en universitair docent bij de leerstoelgroep Milieusysteemanalyse, WUR)
De afgelopen jaren is er vanuit beleid, wetenschap, natuurorganisaties maar ook vanuit het bedrijfsleven toenemende aandacht voor Nature-based Solutions (NBS). NBS zijn oplossingen die de kracht van de natuur inzetten voor het toekomstbestendig reduceren van klimaat- en milieuproblemen. Denk hierbij aan het op natuurlijke wijze tegengaan van bodemdaling, kust- en rivierbodemerosie, verschraalde landbouwgronden en schadelijke emissies uit de landbouw, hitte en droogte, overstromingen, ziektes en plagen en de vastlegging van koolstof in biomassa en bodem. NBS sluiten beter dan de traditionele technische maatregelen aan bij de natuurlijke bodem- en watersystemen. Vormen NBS inderdaad nieuwe oplossingen voor grote opgaven als de woningbouwopgave, aanleg en vernieuwing van infrastructuur, de energietransitie, de transitie naar duurzame landbouw, natuurherstel en klimaatadaptatie, of zijn NBS een nieuwe naam voor al bestaande aanpakken en zijn er nog aanvullende maatregelen nodig?
Dr Marieke de Lange (senior adviseur Ecologie en Waterkwaliteit bij Rijkswaterstaat)
Het rivierengebied is, behalve een prachtig Nederlands landschap, een gebied waar een grote variatie aan belangen en functies samenkomen en geregeld ook botsen. Het is ook het gebied waar de gevolgen van weersextremen (lokaal en nu) en klimaatverandering (langere termijn) het meest tot uiting komen.
Om het rivierengebied toekomstgericht en klimaatbestendig in te richten en te beheren, is een bredere aanpak nodig dan simpelweg dijken verhogen. Dit biedt ook kansen om functies te combineren, waarbij nature based solutions vaak genoemd worden. Er wordt door Rijkswaterstaat in meerdere onderzoeksprojecten gewerkt aan het “mainstreamen” en “upscalen” van NBS. Tegelijkertijd blijkt de praktijk weerbarstig (iig bij Rijkswaterstaat), en is het makkelijker om voor “ouderwetse” oplossingen te kiezen. Wat is ervoor nodig om NBS de standaard aanpak te laten zijn? Wat kunnen we leren van de goede voorbeelden die er al wel zijn? Hoe verslaan we de pilot paradox, en zorgen we voor een geslaagde toekomst van NBS in het rivierengebied?
Daniëlle Davelaar, MSc (Certified Biomimicry Specialist; Independent Sustainability Professional - Expertise in Systems Thinking & Transdisciplinarity; Partner European Biomimicry Alliance)
Groen, innovatief, natuur-inclusief maar wetenschappelijk vaag gedefinieerd, het begrip van nature based solutions (NBS) vindt grote weerklank in uiteenlopende toepassingssferen. NBS rijmt met circulaire economie. Toch zitten beide concepten vol ongerijmdheden, en zijn daarmee karakteristiek voor de huidige stand van de transitie naar duurzaamheid. Onder het motto “beter groen dan grijs” worden NBS vaak ingezet met hooggespannen verwachtingen. De resultaten leiden tot dusver nog niet tot de echte, noodzakelijke doorbraken. Waarom? Deze conceptuele bijdrage speelt in op de gekozen titel voor het symposium door middel van een diepere reflectie op het NBS idee. Vanuit het praktisch systeem denken (what do we do when we do what we do?) zal het concept holistisch worden doorgelicht, om de vraag te beantwoorden hoe innovatie en transformatie in samenwerking met de natuur een uitzichtvolle, en vooral zinvolle weg wordt naar meer duurzaamheid en een betere relatie mens/cultuur met water/natuur. Daarbij zullen voorbeelden worden aangehaald uit de toepassingssfeer van de biologische afvalwaterzuivering.
Excursie Renkums Beekdal
Workshop
Thema/opdracht voor de workshop: welke nature based maatregelen zijn denkbaar/inzetbaar voor realisatie/versterking van de ecologische corridor tussen hoge/droge Veluwe en natte benedenloop inclusief uiterwaarden mondingsgebied.