Project

Veiligstellen genetische diversiteit bomen en struiken in genenbankcollecties

Ex situ strategieën zijn nodig voor lange termijn behoud van genetische bronnen van bomen en struiken, vooral als aanvulling op in situ bescherming van populaties. Sinds 2002 heeft Nederland een genenbank (veldcollectie/in vivo) voor inheemse bomen en struiken. Met deze genenbank wordt autochtoon genetisch materiaal veiliggesteld voor de lange termijn. De genenbank is in beheer bij het Staatsbosbeheer (SBB). Het CGN ondersteunt en adviseert SBB bij de opbouw, instandhouding en documentatie van de genenbankcollecties in het Roggebotzand. Daarnaast is het wenselijk veiligheidsduplicaten en alternatieve ex situ strategieën (zaadbanken, cryoopslag) te implementeren. Hiervoor is internationale samenwerking met andere zaadbanken/cryobanken en houders van veldcollecties en binnen het Europese programma EUFORGEN van belang.

Sinds 2002 heeft Nederland een genenbank (veldcollectie) van genetische bronnen van bomen en struiken voor langetermijnbehoud. Uit de genenbank wordt stek en zaad geoogst en beschikbaar gesteld aan gebruikers. Op deze wijze draagt de genenbank ook op korte termijn bij aan het optimaal gebruik van genetische diversiteit in de Nederlandse bossen en ambities van de Bossenstrategie. Het CGN ondersteunt en adviseert SBB bij de opbouw en beheer van de genenbankcollecties in het Roggebotzand. In de periode 2022 -2026 wordt de collectie samenstelling van 23 soorten geoptimaliseerd door het opnemen van accessies met een genetische meerwaarde en worden 8 ontbrekende soorten toegevoegd. Er worden veiligheidsduplicaatcollecties aangelegd, met nadruk op het inzetten van nieuwe ex situ methoden (zaadbank, cryopreservatie). Daarnaast wordt er samengewerkt en kennis uitgewisseld met partners in binnen- en buitenland (zaadbanken, veldcollectiehouders) en in Europees verband (EUFORGEN), gericht op het ontwikkelen van ex situ conserveringsstrategieën.

Resultaten

  • Opzet voor een monitoringsplan en risicomanagementplan voor de genenbank is besproken met Staatsbosbeheer
  • Markeringsysteem op basis van inmeten coördinaten boomposities gereed
  • Gegevens over bladuitloop verzameld van de Acer campestre collectie
  • Deelname aan EUFORGEN netwerk (task force ash dieback en discussion platform)
  • 29 populaties ingezameld van 10 soorten en deels verwerkt
  • Er zijn 9 kiemkrachtbepalingen en 3 vitaliteitsbepalingen van zaad uitgevoerd

Publicaties