Weetje 1: Onderzoekers brengen ieder jaar mosselbanken in kaart door er te voet omheen te lopen

Mosselen vormen mosselbanken die jarenlang op dezelfde plaatsen op de slikplaten van de Waddenzee worden aangetroffen. Zo’n mosselbank kan uitbreiden, krimpen of -tijdens een winterstorm - helemaal verdwijnen terwijl de mosselen worden opgegeten vogels of krabben. Onderzoekers van Wageningen University & Research brengen jaarlijks in kaart waar en hoeveel mosselen er op de droogvallende platen in de Waddenzee aanwezig zijn.

Weetje 2: Larven van mosselen overleven beter wanneer ze ergens aan vast hangen

Larven van mosselen zweven in het voorjaar een aantal weken in het water voordat ze zich gaan vestigen op een hard substraat. De larven overleven veel beter wanneer een larvensubstraat in het water hangt dan wanneer het mosselzaad zich op de bodem vestigt. De substraten zoals touwen en netten worden in het voorjaar in het water geplaatst, op het moment dat er veel larven aanwezig zijn in het water. De mossel heet na vestiging broed en groeit vervolgens uit tot zaad, het formaat dat de mosselkweker kan gebruiken voor de bodemcultuur. Bekijk de schelpdiermonitor dataportals.

Weetje 3: Mosselen stimuleren de groei van hun eigen voedsel

Mosselen filtreren hun voedsel (algen) uit het water en zorgen daarbij tegelijkertijd voor recycling van fosfaat en nitraat in het zeewater, waardoor de overgebleven algen goed kunnen groeien. Zo stimuleren mosselen de groei van hun eigen voedsel.

Een mossel kan 1,5 liter water per uur langs zijn kieuwen pompen. De huidige mosselpopulatie kan het hele volume van de Waddenzee in 1 week filteren. Mosselbanken werken als een natuurlijke zuiveringsinstallatie, omdat mosselen een groot deel van de gefilterde algen als organisch materiaal laten bezinken en er binnen de bank afwisselend zuurstofrijke en zuurstofarme omstandigheden heersen. Organisch materiaal wordt afgebroken en er komen voedingsstoffen zoals fosfaat, nitraat en silicaat vrij. Dit stimuleert de productie van algen. Dit proces is onder meer gemeten in experimenten waarbij tunnels over een mosselbank zijn gebouwd en het verschil tussen instromend en uitstromend water werd bepaald (plaatje). Mosselen zorgen zodoende voor een versnelling van processen die aan het begin van het voedselweb staan. Het is mogelijk dat er zoveel algen worden geconsumeerd dat er te weinig algen overblijven om maximaal gebruik te maken van de beschikbare voedingsstoffen (nutriënten). De algen worden dan sneller opgegeten dan dat ze zich kunnen delen.

Weetje 4: Waar mosselen zijn, daar is een grotere biodiversiteit

Het verband tussen biodiversiteit en de aanwezigheid van mosselen is positief: de plekken waar mosselen voorkomen zijn “hot spots” voor biodiversiteit in de westelijke Waddenzee. Er worden significant meer bodemdiersoorten aangetroffen op plekken met mosselen. Bij onderzoek in de Waddenzee bleek dat monsters waarin mosselen werden aangetroffen een tweemaal hogere soortenrijkdom en biomassa (exclusief mosselen) hadden dan monsters zonder mosselen.

Uit de vergelijking van wilde banken open voor mosselzaadvisserij met mosselkweekpercelen blijkt dat er op de kweekpercelen in totaal meer soorten (102) zijn aangetroffen dan op wilde banken (84).

Weetje 5: Mosselbanken kunnen als golfbrekers helpen bij kustverdediging

Mosselen en oesters zijn 'biobouwers' die kunnen helpen bij de kustverdediging: ze maken banken en riffen die zichzelf in stand houden en als golfbrekers fungeren. We noemen dat eco-engineering of "Bouwen met natuur", een concept waarbij de natuur wordt ingezet om de risico’s van golfslag en zeespiegelstijging het hoofd te bieden. Een oesterrif voor de kust, mangroven in tropische gebieden of wilgen voor de dijk, de
natuur helpt graag een handje mee.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan